Penjanje uz stepenice test o zdravlju srca!

Jednostavan, besplatan test, ali i precizan pokazatelj dobrog rada srca, prema istraživačima iz Španije, je sposobnost da do četvrtog sprata stignete za manje od minut, stepenicama, ne liftom, naravno.

“Ovaj test je vrlo jednostavan. Ako vam je potrebno više od minu i po da se popnete do četvrtog sprata, bilo bi dobro da se obratite ljekaru”, tvrdi doktor Jesus Peteiro, kardiolog u Univerzitetskoj bolnici u Korunji i autor istraživanja.

Istraživanje doktora Peteira je predstavljeno na nedavnom naučnom skupu Evropskog kardiološkog društva. Tokom istraživanja 165 ispitanika je šetalo ili trčalo na traci do tačke izdržljivosti, i na osnovu kapaciteta izdržljivosti im je izmjeren metabolički ekvivalent (MET).

Pošto su se odmorili, ispitanici su se popeli stepenicama do četvrtog sprata (oko 60 stepenica) koliko su brže mogli, ali ne da trče, i opet im je izmjeren MET.

Učesnici koji su uspjeli da se popnu stepenicama za manje od 40 do 45 sekundi imali su MET koeficijent 9 do 10.

Prethodne studije su pokazale da oni ljudi koji tokom vježbanja imaju metabolički ekvivalent 10 imaju mnogo nižu stopu smrtnosti (jedan odsto ili manje tokom jedne godine, ili 10 odsto tokom perioda od 10 godina).

Ispitanicima kojima je trebalo jedan i po minut ili više da stignu do četvrtog sprata utvrđena je vrijednost MET-a od 8, što pretpostavlja stopu smrtnosti od dva do četiri odsto za godinu dana, ili 30 odsto za 10 godina.

Posmatranje srčane funkcije onih ispitanika kojima je trebalo više od jedan i po minut utvrđeno je da 58 odsto njih ima poremećaj srčane funkcije u poređenju sa 32 odsto onih koji su se popeli za manje od jednog minuta.

Ovo je samo početni test

Najmanje jedan od tri učesnika ispitivanja koji je uspio da se popne brzo uz stepenice imao je poremećaj srčane funkcije koji je potencijalni pokazatelj nekog oboljenja srca.

“Ovaj podatak pokazuje da ovaj test penjanja uz stepenice ne može biti zamjena za podrobnije ispitivanje srčane funkcije”, napominje doktorka Renee Bullock-Palmer, kardiolog i direktorica Centra za bolesti srca žena iz Nju Džersija.

“Na osnovu ove studije, sposobnost da se popne uz stepenice može se koristiti kao gruba procjena da se provjeri nečije funkcionisanje srca i eventualno predvidi neki srčani poremećaj”, napominje dr Bullock-Palmer i dodaje: “Međutim, vjerujem da ovaj paušalni test samoprocjene ne bi smio da zamijeni detaljan ljekarski pregled i medicinski kontrolisan test opterećenja.”

Sa ovim stavom saglasna je i doktorica Nicole Harkin i napominje da se tokom standardnih testova opterećenja mogu primijetiti određene srčane smetnje (promjene na EKG-u ili ultrazvučnom pregledu), čak i ako pacijent ne osjeća bilo kakve tegobe.

“Takođe bilježimo i druge promjene, kao što su nagli i opasni skokovi krvnog pritiska ili promjene srčanog ritma, koje se ne mogu registrovati kod ove vrste testa”, dodaje dr Harkin.

Svi učesnici studije španskih ljekara već su imali neke simptome povezane sa kardiovaskularnim bolestima, kao što su bol u grudima ili nedostatak daha tokom fizičkog napora.

“Namjera nam je bila da pronađemo jednostavan i jeftin način da se utvrdi zdravlje srca”, naglašava dr Peteiro dodajući da ovo može pomoći ljekarima u trijaži pacijenata za detaljnije analize.

Ovaj metod već dugo koristi mnogi ljekara.

“To je vrsta fizičke aktivnosti koja brzo dovodi do povećanog broja otkucaja srca. Ako pacijent ima zakrečenje arterija, obično će se pojaviti određeni simptomi (bol u grudima ili nedostatak daha) što je veći broj otkucaja srca. Često sposobnost pacijenata da se popnu sprat ili dva stepenicima bez većih problema kao pokazatelj da će vjerovatno uspješno prebroditi hiruršku intervenciju”, dodaje doktorica Harkin.

Test ipak nije namijenjen svima

Doktor Oyere Onuma, kardiolog i asistent profesora na Medicinskom fakultetu Univerziteta Yale, tvrdi da je test sa penjanjem uz stepenice koristan, ali da ima svoja ograničenja.

“Prednost ove metode je prije svega u tome što je jednostavna. Može se obaviti bilo gdje i bez ikakvih zahtjeva za dodatnom opremom ili ljudstvom. Mnogo je lakše izvesti nego standardni test opterećenja i može se ponoviti više puta kako bi se pratio napredak ili promjene sposobnosti”, kaže dr Onuma.

Međutim, problem je u tome što ovaj test nije standardizovan – jer u zavisnosti od vrste stepenica i brzine kojom se neko penje, variraće i vrijeme. Takođe, ovaj test nije moguće obaviti na pacijentima koji imaju probleme u kretanju i nešto starijim pacijentima koji imaju objektivne teškoće da se penju uz stepenice.

Ali pored mogućnosti da se stigne do četvrtog sprata, u obzir se mogu uzeti i sposobnost da se pješke ode do pijace i donesu namirnice, ili brojne druge svakodnevne aktivnosti mogu biti indikator kardiovaskularnih problema.

“Ako, na primjer, primijetite da vam se sposobnost da dovršite svoj umjereni ili nešto intenzivniji trening promijeni, to vam je siguran znak da nešto možda nije u redu i da bi trebalo da se obratite ljekaru”, kaže dr Bullock dodajući: “Takođe, možete da mjerite i koliko vremena je potrebno da vam se povrati normalan srčani ritam poslije napora kako biste vidjeli da li je sa vašim srcem sve u redu.”

Još jedno veliko ograničenje kod penjanja uz stepenice je što kod ljudi koji imaju probleme sa zglobovima, silazak niz stepenice stvara veliko opterećenje za koljena.